Türk tarihi için önemli işlere imza atmış Prof. Dr. Halil İnalcık’ın yaşam hikayesini sizler için derledik, keyifli okumalar!

7 Eylül 1916’da İstanbul’da doğan Halil İnalcık’ın babası Kırım göçmeni Seyit Osman Nuri Bey, annesi Ayşe Bahriye Hanım’dır. Ailesi 1924’te Ankara’ya yerleşince Halil İnalcık altı yıl boyunca Ankara Gazi Mektebi’nde okur. 1931 yılında orta öğrenimini Ankara Gazi Muallim Mektebi’nde tamamlar.

1936’da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Yeni Çağ Tarihi bölümünü okur. Eğitim aldığı okullarda her zaman parlak bir öğrenci olan Halil İnalcık, yüksek öğrenimi sırasında birçok ilim alimi ile tanışıklık eder. Ankara Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra asistan olarak kalır ve iki yıl sonra ‘’Tanzimat ve Bulgar Meselesi’’ teziyle doktorasını alır. Akademik başarılarına her geçen yıl yenisini ekleyen İnalcık, ‘’Viyana’dan Büyük Ricat’e Osmanlı İmparatorluğu ve Kırım Hanlığı’’ teziyle doçent olur.

1945’te kendisiyle aynı fakülteden olan Şevkiye Işıl Hanım ile evlenir ve bu evliliğinden Günhan adında bir kızları olur.

Ağırlıklı olarak Osmanlı ve Avrupa tarihi dersleri veren İnalcık, aynı zamanda Türk Tarih Kurumu’nun üyesidir. 1949 yılında da British Museum’da Türkçe yazmalar üzerinde çalışır. 1952 Haziran’da ‘’Viyana Bozgun Yıllarında Osmanlı-Kırım Hanlığı İşbirliği’’ çalışmasıyla profesör olur. Yanı sıra da Columbia, Princeton, Pennsylvania ve Harvard Üniversitelerinde ziyaretçi profesör olarak ders verir.

Ankara Üniversitesi’nden emekli olup Chicago Üniversitesi’nde Osmanlı Tarihi Kürsüsünü kuran Halil İnalcık, bir yıl sonra konuyla ilgili kitabını yayımlar.

Türk tarihinin önemli profesörlerinden olan İnalcık, Osmanlı ve Türk araştırmalarının en üst seviyede araştırılıp tartışılması için ‘’International Association for Social and Economic History of Turkey’’ adında uluslararası bir birlik kurar.

1986’da Chicago Üniversitesi’nden emekli olup, yedi yıl sonra Bilkent Üniversitesi’nde tarih bölümünü kurar ve yirmi üç yıl boyunca Bilkent’te yüksek lisans ve doktora yapan öğrencilere dersler verir. Aynı üniversitede ‘’Halil İnalcık Center of Ottoman Studies’’ merkezini kurduktan sonra çeşitli belgelerini, defterlerini ve yarım kalan araştırmalarını bu merkeze bağışlar.

Eserleriyle geçmişe ışık tutan profesörümüz iyi derece de Fransızca, İngilizce, Almanca ve Osmanlıca; orta seviye de Arapça, İtalyanca ve Farsça bilmekle birlikte aruz vezniyle şiir yazacak kadar iyi düzeyde Divan Edebiyatına da hakimdir.

Sadece Osmanlı tarihinin siyasi alanında eser vermekle yetinmeyen Halil İnalcık, ekonomisini, askeri ve idari yapısını ve sosyal hayatını da inceler.

Kendisinden sonraki tarihçilere pek çok araştırma metodu bırakan İnalcık, çok sayıda öğrenci yetiştirir. Bu öğrencilerden en bilineni ise Prof. Dr. İlber Ortaylı’dır.

Alanında uzman isim Halil İnalcık, 25 Temmuz 2016 yılında çoklu organ yetmezliği sonucu Ankara’da tedavi gördüğü hastanede vefat eder. Ölümünün ardından başta Ankara ve Bilkent Üniversiteleri olmak üzere birçok yerde törenler düzenlenir.

Biz de bu yazı aracılığıyla Türk tarihi için önemli fikir insanlarından biri olan Prof. Dr. Halil İnalcık’ı saygıyla anmak isteriz.